Ngân hàng Quốc gia Séc (Česká národní banka – ČNB) gần như chắc chắn sẽ không cho phép giảm lãi suất thế chấp và các khoản vay khác trong những năm tới, bắt đầu từ thời điểm hiện tại. 

Lý do là bởi giá dịch vụ đang tăng vọt một cách không kiểm soát – một diễn biến "nghịch lý" khi lại là kết quả của sự phục hồi kinh tế hiện nay – khiến nguy cơ lạm phát tăng cao.

Bạn có nhận thấy gần đây nhiều dịch vụ tăng giá nhanh chóng không? 

Theo số liệu mới nhất từ Cục Thống kê Séc, giá giáo dục đã tăng hơn 11% so với cùng kỳ năm ngoái, dịch vụ ăn uống và lưu trú tăng gần 5%, và các lĩnh vực giải trí – văn hóa tăng trung bình hơn 4%. Trong một số ngành, tiền lương của người lao động cũng đã được tăng theo.

Toàn bộ nền kinh tế Séc đang bước vào giai đoạn tích cực, bao gồm cả sự phục hồi của ngành công nghiệp. Phó Thống đốc ČNB, bà Eva Zamrazilová, đã chỉ ra điều này trong cuộc phỏng vấn mới với hãng tin Bloomberg, và thành viên Hội đồng Ngân hàng, ông Jakub Seidler, cũng lặp lại quan điểm này trong phỏng vấn với Reuters. Tuy nhiên, theo cách nói đơn giản: tâm lý lạc quan trong xã hội đã khiến nhiều người Séc sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn, kể cả cho các sản phẩm và dịch vụ có giá cao. Điều này đồng nghĩa với việc các công ty, cửa hàng cũng tự tin vay vốn hơn – và ngân hàng trung ương cần can thiệp đúng lúc để "phanh lại sự lạc quan" quá mức.

Tại sao ngân hàng cần phải làm vậy?  
Để tránh việc tâm lý quá lạc quan hôm nay trở thành làn sóng phá sản trong vài tháng hoặc vài năm tới.

Theo khả năng của mình, ngân hàng quốc gia đang cố gắng tạo áp lực giữ lãi suất vay luôn ở mức cao, hoặc ít nhất là không giảm – bao gồm cả lãi suất thế chấp. Đây là giai đoạn mà ČNB gần như chắc chắn đã bước vào. Bà Zamrazilová và ông Seidler đều xác nhận điều đó: "Dựa trên các dữ liệu hiện có, nền kinh tế Séc đang hoạt động tốt hơn dự kiến," ông Seidler nhấn mạnh.

Lạm phát tổng thể năm qua là 2,9%, tuy nhiên riêng dịch vụ đã tăng giá trung bình tới 5% – tốc độ quá nhanh, theo nhận định của ông Seidler. Ngoài ra, thị trường bất động sản – cả nhà mới và cũ – vẫn tiếp tục tăng giá ở mức hai con số và là yếu tố lớn khác đẩy lạm phát lên.

Điều gì đứng sau làn sóng tăng giá này?  
“Người dân đang coi nhà cửa như một khoản đầu tư không rủi ro, và trên thị trường vốn, họ không thấy nhiều lựa chọn thay thế phù hợp,” bà Zamrazilová giải thích. Các nhà đầu tư giàu có sẵn sàng mua bất động sản dù giá cao vì kỳ vọng sẽ thu hồi vốn thông qua tiền cho thuê hoặc khả năng tăng giá trong tương lai. Một bộ phận khác – các gia đình có thu nhập ổn định – vẫn chấp nhận vay thế chấp để mua nhà vì không thấy lựa chọn nào tốt hơn.

Trên trang TN.cz trước đó cũng từng phân tích rằng, ngay cả những người có điều kiện vay thế chấp cũng có thể cân nhắc cách thông minh hơn: thay vì dồn tiền tiết kiệm vào căn hộ mua phần lớn bằng thế chấp, có thể đầu tư khôn ngoan vào nơi khác, đồng thời thuê nhà và tránh trả lãi. Với việc đầu tư hợp lý từ đầu, sau vài năm họ hoàn toàn có thể tự mua nhà mà không cần thế chấp. Điều quan trọng là phải tính toán xem như vậy có tiết kiệm thời gian và chi phí hơn hay không.

Cả Zamrazilová và Seidler hiện đều kỳ vọng kinh tế Séc sẽ tăng trưởng nhanh hơn mức 2% (con số dự báo vào mùa xuân của ČNB).

(Theo TN Nova)