Ngày 9-8, hàng ngàn người cúi đầu mặc niệm trong lễ tưởng niệm tại công viên Hòa bình Nagasaki (Nhật Bản) - nơi từng là tâm của quả bom nguyên tử “Fat Man” cách đây tròn 80 năm.
 

Theo Hãng tin Reuters trưa 9-8 (giờ địa phương), Thị trưởng Nagasaki Shiro Suzuki cảnh báo các xung đột toàn cầu hiện nay có thể đẩy thế giới vào một cuộc chiến hạt nhân mới, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế chung tay loại bỏ hoàn toàn vũ khí hạt nhân.

80 năm sau thảm kịch
Lễ tưởng niệm được tổ chức đúng 11h2 (giờ địa phương) - thời khắc quả bom plutonium-239 trút xuống ngày 9-8-1945, cướp đi sinh mạng khoảng 27.000 người trong số 200.000 cư dân Nagasaki lúc bấy giờ.
Năm nay đại diện 95 quốc gia và vùng lãnh thổ - trong đó có Mỹ, Israel, Nga và nhiều nước khác - đã đến dự lễ tại công viên tưởng niệm Hòa bình Nagasaki.

Phát biểu trước khoảng 2.700 người tham dự, Thị trưởng Suzuki kêu gọi các nhà lãnh đạo thế giới trở lại với những nguyên tắc của Hiến chương Liên hợp quốc và đưa ra lộ trình cụ thể nhằm xóa bỏ vũ khí hạt nhân, nhấn mạnh rằng "không thể chần chừ thêm nữa".

"Đây là một cuộc khủng hoảng đe dọa sự tồn vong của nhân loại, đang tiến sát tới từng người trong chúng ta", ông khẳng định.

Để nhắc nhở về hậu quả khủng khiếp của bom nguyên tử, ông dẫn lại lời một nhân chứng sống sót: "Xung quanh tôi là những người bị lồi cả nhãn cầu… Thi thể nằm rải rác như những hòn đá". Do đó ông kêu gọi các quốc gia tìm kiếm giải pháp dựa trên sự thấu hiểu và đoàn kết.

Cậu bé Daiji Kawanaka, du khách 14 tuổi từ Osaka, đồng tình với thông điệp của thị trưởng. "Em tin rằng thảm kịch như thế này không bao giờ được phép lặp lại. Chúng em sẽ chủ động thực hiện những bước đi vì hòa bình", Daiji chia sẻ, cho rằng ngày kỷ niệm này còn khơi gợi các cuộc trò chuyện về hòa bình ngay cả trong giới trẻ.

Ký ức đau thương
 

Nagasaki từng là trung tâm công nghiệp, cảng lớn của Nhật Bản. Chính vì tầm quan trọng ấy, cùng địa hình đồi núi khiến sức công phá tập trung, nơi đây đã trở thành mục tiêu trong chiến dịch ném bom của Mỹ.

Vào ngày định mệnh 9-8-1945, Nagasaki bị san phẳng bởi quả bom plutonium-239 "Fat Man" nặng 10.000 pound do Mỹ thả xuống, khiến khoảng 27.000 người chết ngay tại chỗ.

Tính đến cuối năm 1945, tổng số nạn nhân thiệt mạng vì vụ nổ và phơi nhiễm phóng xạ cấp tính đã lên tới khoảng 70.000 người.

Sự kiện này xảy ra chỉ ba ngày sau khi Hiroshima bị tấn công bằng quả bom uranium-235 "Little Boy", và ít ngày sau đó Nhật Bản cũng tuyên bố đầu hàng, chấm dứt Thế chiến 2.

Tròn 80 năm sau, Nagasaki đã hồi sinh, trở thành biểu tượng của hòa bình. Tổ chức Nihon Hidankyo - đại diện cho các hibakusha (nạn nhân bom nguyên tử) - đã được trao giải Nobel Hòa bình năm 2024 vì những nỗ lực vận động cho một thế giới phi hạt nhân.

Nhật Bản là quốc gia duy nhất từng hứng chịu tấn công hạt nhân và đã khẳng định cam kết giải trừ vũ khí hạt nhân. Tuy nhiên nước này hiện chưa tham gia ký kết hay trở thành quan sát viên của Hiệp ước Cấm vũ khí hạt nhân của Liên hợp quốc.

Nguồn: Tuổi trẻ