Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 vừa mở ra cơ hội cho Việt Nam đóng góp vào tiến trình phát triển khu vực, vừa là trợ lực quan trọng để đất nước bước vào kỷ nguyên mới.

Ngày 26-5 tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 46 ở Kuala Lumpur, Malaysia, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các lãnh đạo ASEAN và Timor Leste đã thông qua văn kiện "ASEAN 2045: Tương lai chung của chúng ta".

Văn kiện này bao gồm Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 và các chiến lược về chính trị - an ninh, kinh tế, văn hóa - xã hội và kết nối, xác lập nền tảng chiến lược cho hợp tác của khối trong những thập niên tới.

Trụ cột phát triển song hành

Ông Phạm Quang Vinh - nguyên thứ trưởng Bộ Ngoại giao, nguyên trưởng SOM ASEAN Việt Nam - nhận định Việt Nam đang có những đổi mới mạnh mẽ để bước vào kỷ nguyên mới. Đáng chú ý, các trụ cột phát triển của Việt Nam hiện nay song hành với tầm nhìn của ASEAN.

Theo ông Vinh, bốn trụ cột nổi bật gồm: tạo cơ chế nâng cao hiệu quả quản trị quốc gia; tạo động lực phát triển dựa trên đổi mới sáng tạo và khoa học công nghệ; phát huy tiềm năng của nền kinh tế, đặc biệt là khu vực kinh tế tư nhân; và hội nhập quốc tế chất lượng hơn.

Trong bối cảnh kinh tế - chính trị toàn cầu nhiều biến động, đặc biệt việc chính quyền Mỹ áp thuế đối với nhiều quốc gia trong khu vực, ông Vinh cho rằng đây vừa là sức ép nhưng cũng mở ra cơ hội để ASEAN thúc đẩy quá trình chuyển đổi, nâng cao năng lực và khả năng thích ứng.

Để giảm thiểu rủi ro, ASEAN vừa cần nâng cao năng lực nội tại vừa cần mở rộng không gian phát triển thông qua việc tranh thủ hợp tác tối đa với các đối tác như Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc, Úc, New Zealand và châu Âu.

"ASEAN với tư cách tập thể và từng quốc gia thành viên tham gia rất nhiều hiệp định thương mại tự do với các đối tác lớn. Đây là cơ hội để ASEAN khai thác nhiều hơn lợi thế của mình, chẳng hạn như Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP).

Từng nước ASEAN, chẳng hạn như Việt Nam, còn có Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA)", ông nói thêm.

Ngoài hợp tác trong khuôn khổ ASEAN, các nước thành viên cũng có thể chủ động thúc đẩy hợp tác song phương với nhau. Ông Vinh dẫn chứng những kết quả tích cực từ chuyến thăm Malaysia của Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng như các chuyến thăm đến Việt Nam gần đây của Thủ tướng Singapore, Thái Lan.

Những thỏa thuận đạt được không chỉ dừng lại ở kinh tế mà còn mở rộng sang các lĩnh vực như đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh - những lĩnh vực vượt ra ngoài khuôn khổ hợp tác truyền thống của ASEAN.

Tương hỗ cùng mục tiêu 2045

Ở chiều ngược lại, ông Amir Fareed - giám đốc chiến lược của Tập đoàn KRA, đơn vị tư vấn chính sách công và rủi ro chính trị trong khu vực ASEAN - nhận định Tầm nhìn Cộng đồng ASEAN 2045 đề ra khung chiến lược rất phù hợp với mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045 của Việt Nam.

Theo ông Fareed, tầm nhìn của ASEAN nhấn mạnh vào phát triển bền vững, chuyển đổi số, kết nối vùng và tăng trưởng bao trùm - đều là những lĩnh vực then chốt trong quá trình hiện đại hóa của Việt Nam.

Ngoài ra một số tỉnh với trình độ phát triển kinh tế thấp hơn của Việt Nam cũng có thể hưởng lợi trực tiếp từ nỗ lực trọng tâm của ASEAN nhằm thu hẹp khoảng cách phát triển, đặc biệt qua các Sáng kiến hội nhập ASEAN (IAI).

Ông nhấn mạnh: "Ở chiều ngược lại, tôi cũng tin Việt Nam sẽ đóng vai trò then chốt đối với thành công chung của ASEAN. Nền tảng sản xuất vững vàng, kinh tế số phát triển mạnh mẽ và chính sách ngoại giao chủ động biến Việt Nam thành cầu nối giữa khu vực Đông Nam Á lục địa và hải đảo".

Là thành viên ổn định về chính trị, năng động về kinh tế, Việt Nam có thể đi đầu trong những sáng kiến về chuyển đổi xanh, kinh tế số và tăng cường khả năng chống chịu trước các biến động. Những điều này vừa góp phần xây dựng Cộng đồng ASEAN bền vững, sẵn sàng trước những thách thức tương lai vừa thúc đẩy các lợi ích quốc gia của Việt Nam.

Cam kết của Việt Nam với ASEAN

Việt Nam cam kết tiếp tục là một thành viên trách nhiệm, tích cực và chủ động, sẵn sàng cùng ASEAN kiến tạo một cộng đồng "đoàn kết hơn, tự cường hơn, chủ động hơn, bao trùm hơn và bền vững hơn" cho hôm nay và cả mai sau.
Đây là thông điệp phát biểu của Thủ tướng Phạm Minh Chính tại Hội nghị cấp cao ASEAN lần 46. Quan điểm này cũng được Thủ tướng nhấn mạnh khi đề cập việc ASEAN cần nâng cao năng lực thích ứng trước các biến động kinh tế - chính trị toàn cầu.

(Nguồn: Tuoitre)