Chuyến thăm Việt Nam của Tổng thống Hungary Sulyok Tamas là mảnh ghép mới nhất vào bức tranh lớn về đối ngoại của Hà Nội trong bối cảnh thế giới hiện tại, cho thấy Việt Nam là một đất nước thủy chung và chân thành trong quan hệ quốc tế.

Chuyến thăm của Tổng thống Hungary lần này rơi vào năm hai nước kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao. Tổng Bí thư Tô Lâm đã mô tả quan hệ giữa hai dân tộc bằng từ "đặc biệt" khi gặp nhà lãnh đạo Hungary vào ngày 28-5.

Đào tạo chuyên gia điện hạt nhân

Trong các cuộc gặp giữa lãnh đạo cấp cao Việt Nam và Tổng thống Hungary Sulyok Tamas vào ngày 28-5, phía Việt Nam đều nhắc đến sự giúp đỡ và hỗ trợ chí tình của Budapest trong quá khứ cũng như trong giai đoạn xây dựng và phát triển đất nước. Đây chính là nền tảng để hai nước tiếp tục củng cố quan hệ ngày càng thực chất, hiệu quả.

Theo Bộ Ngoại giao Việt Nam, tại cuộc hội đàm ngày 28-5, Chủ tịch nước Lương Cường và Tổng thống Hungary Sulyok Tamas đã nhắc lại giáo dục - đào tạo là lĩnh vực hợp tác truyền thống giữa hai nước.

Được biết, hàng ngàn cán bộ, trong đó nhiều người hiện giữ vị trí quan trọng trong bộ máy nhà nước và nền kinh tế Việt Nam, đã được đào tạo tại Hungary trong giai đoạn trước đây.
Hiện tại mỗi năm Hungary vẫn cấp 200 suất học bổng cho sinh viên Việt Nam. Đây không chỉ là cầu nối hữu nghị, gắn kết người dân hai nước mà còn được kỳ vọng góp phần phục vụ cho các mục tiêu phát triển đất nước của Việt Nam.

Tổng thống Hungary khẳng định nước này sẵn sàng hợp tác đào tạo trong những lĩnh vực mà Việt Nam có nhu cầu cao như y tế, dược, công nghệ thông tin và truyền thông, môi trường, nông nghiệp.

Hai bên nhất trí cần đẩy mạnh hợp tác hiệu quả trong các lĩnh vực truyền thống như quốc phòng - an ninh, khoa học - công nghệ, nông nghiệp, y - dược, văn hóa, du lịch và giao lưu nhân dân, đồng thời thúc đẩy mở rộng hợp tác trên các lĩnh vực mới như chuyển đổi số, công nghệ thông tin, môi trường, quản lý tài nguyên nước.

Tiếp Tổng thống Sulyok Tamas, Tổng Bí thư Tô Lâm đề nghị Hungary giúp Việt Nam đào tạo các chuyên gia điện hạt nhân trong bối cảnh nước ta đã tái khởi động điện hạt nhân. Được biết Hungary là nước có hàng chục năm kinh nghiệm vận hành nhà máy điện hạt nhân công nghệ Nga.

Giới chức Hungary trước đó khẳng định sẵn sàng giúp Việt Nam đào tạo nhân lực vận hành nhà máy điện hạt nhân, xem đây là lĩnh vực hợp tác chiến lược mới giữa hai nước.

Hungary quan tâm châu Á

Với lịch sử truyền thống hữu nghị lâu đời, nhiều kỳ vọng quan hệ song phương Việt Nam - Hungary sẽ tiếp tục phát triển thực chất hơn nữa trong thời gian tới. Điều này hoàn toàn có cơ sở khi kinh tế tiếp tục là điểm sáng của quan hệ hai nước với kim ngạch thương mại hai chiều đạt gần 1 tỉ USD trong năm 2024.

Hợp tác trong các lĩnh vực khác như giáo dục - đào tạo, môi trường, văn hóa, du lịch, quốc phòng - an ninh, giao lưu nhân dân... tiếp tục đạt kết quả tốt đẹp.

Hai bên nhất trí tăng cường hợp tác đầu tư trong các lĩnh vực thế mạnh của Hungary như công nghệ thông tin, năng lượng, nông nghiệp, công nghiệp thực phẩm, y tế, dược phẩm... để làm cầu nối cho Hungary vào thị trường ASEAN và cho Việt Nam vào thị trường EU, trong đó có khu vực Trung - Đông Âu.

Theo giới quan sát, cần đặt chuyến thăm Việt Nam lần này của Tổng thống Hungary trong bối cảnh lớn hơn.

Budapest đang ngày càng quan tâm đến châu Á trong thời gian gần đây, dẫn chứng là trước chuyến thăm Việt Nam, Tổng thống Hungary đã có chuyến thăm đến Nhật Bản - nơi ông thảo luận từ hợp tác kinh tế đến thương mại, đầu tư và các vấn đề quốc tế khác.

Với Việt Nam, chuyến thăm là một dẫn chứng cho thấy Hà Nội chân thành và thủy chung với các bạn bè truyền thống. Và cũng giống như Hungary, trong bối cảnh thế giới bất định, Việt Nam đã tìm đến các nước hữu nghị truyền thống để hợp tác cùng có lợi, phục vụ các mục tiêu phát triển trong nước.

Viết trên trang cá nhân chính thức ngày 28-5. Tổng thống Hungary Sulyok Tamas nhấn mạnh Việt Nam là đối tác quan trọng đối với Hungary cho dù đó là quan hệ chính trị, khoa học, văn hóa, công nghệ hay kinh tế.
"Sự tôn trọng lẫn nhau và cùng chia sẻ đã là khởi nguồn sâu sắc cho thực tế này. Những thập niên qua đã chứng minh rằng giữa chúng ta có một sự hợp tác tuyệt vời", ông Tamas nêu.
Tương lai quan hệ Trung - Đông Âu và Việt Nam

Khi Hiệp hội Doanh nghiệp Trung và Đông Âu (CEEC) tại Việt Nam được thành lập vào năm 2015, Việt Nam đang trong bối cảnh mở cửa giao thương với thế giới. Chúng tôi khi đó đã nhìn thấy một cơ hội đặc biệt để kết nối các doanh nghiệp Trung và Đông Âu với châu Á - một trong những khu vực kinh tế năng động nhất toàn cầu.
Năm nay, khi CEEC kỷ niệm 10 năm thành lập, nhiều quốc gia thành viên cũng đồng thời đánh dấu 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam bao gồm Ba Lan, Hungary, Czech, Slovakia và Bulgaria.
Thương mại tăng trưởng
Trong thập niên qua, thương mại song phương giữa CEEC và Việt Nam đã tăng trưởng đáng kể, hiện đạt khoảng 10 tỉ USD, trong đó Việt Nam duy trì thặng dư thương mại.
Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam sang khu vực CEEC bao gồm điện tử, dệt may và giày dép. Trong khi đó, các quốc gia Trung và Đông Âu chủ yếu xuất khẩu máy móc, dược phẩm và thiết bị công nghệ cao vào Việt Nam. Các doanh nghiệp Việt Nam cũng đánh giá cao chất lượng và độ tin cậy của các sản phẩm từ Trung và Đông Âu.
Tổng đầu tư từ các nước Trung và Đông Âu vào Việt Nam hiện cũng đã gần chạm mốc 3 tỉ USD.
Các quốc gia như Ba Lan, Czech, Hungary từ những năm 1980 đã trở thành bàn đạp cho nhiều thế hệ doanh nhân Việt Nam. Khi trở về quê hương, họ không chỉ mang theo nguồn vốn mà còn mang theo hiểu biết độc đáo về cả hai môi trường kinh doanh Đông và Tây.
Cây cầu văn hóa và thương mại này mở ra nhiều cơ hội thực tiễn. Cộng đồng người Việt có thể giúp các doanh nghiệp CEEC hiểu rõ hơn thị trường Việt Nam, ngôn ngữ, cũng như các giá trị văn hóa bản địa.
Hai bên cũng có chung một tinh thần kinh doanh: trân trọng các mối quan hệ, định hướng dài hạn và tinh thần làm việc chăm chỉ. Những điểm tương đồng này chính là nền tảng cho sự hợp tác sâu sắc và bền vững hơn giữa hai khu vực.
Các doanh nghiệp Hungary đã hiện diện tại Việt Nam từ lâu và đang tích cực hỗ trợ quá trình chuyển đổi số trong ngành dược phẩm. Các công ty Romania và Slovakia đang hoạt động trong lĩnh vực năng lượng, góp phần thúc đẩy quá trình chuyển dịch sang năng lượng tái tạo của Việt Nam.
CEEC cũng đã hỗ trợ các doanh nghiệp Czech, như việc mở rộng của thương hiệu ô tô Škoda tại Việt Nam.
Kỳ vọng của CEEC
Trên tất cả, Chính phủ Việt Nam đã tạo dựng một môi trường khá thân thiện với nhà đầu tư nước ngoài. Tôi tin rằng môi trường kinh doanh hiện nay tiếp tục ủng hộ và tạo điều kiện cho sự thành công của các doanh nghiệp Trung và Đông Âu.
Trong sự hợp tác đó, chúng ta hiện đối diện với những biến động toàn cầu, chẳng hạn như chính sách thuế quan của Mỹ. Điều này đặt ra không ít thách thức nhưng đồng thời cũng mở ra cánh cửa mới.
Tuy vậy, một số trở ngại phổ biến mà các doanh nghiệp của CEEC thường gặp phải bao gồm các rào cản về pháp lý và sự chậm trễ trong việc cấp phép, cũng như việc thực thi tiêu chuẩn không đồng bộ giữa các địa phương.
Để giải quyết những vấn đề trên, CEEC sẽ tiếp tục thúc đẩy cải cách hành chính, gợi ý về việc có thể xem xét triển khai một nền tảng hành chính số một cửa đơn giản hóa thủ tục.
Việt Nam không nên chỉ được nhìn nhận là một địa điểm sản xuất giá rẻ. Đây là một trung tâm chiến lược, nơi làn sóng đổi mới sáng tạo của châu Âu có thể kết nối với lực lượng lao động năng động của ASEAN. Sự kết hợp này rất đáng giá và ngày càng quan trọng trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động.
Sau cùng, tương lai của mối quan hệ Việt Nam - CEEC không chỉ nằm ở số liệu thương mại hay đầu tư, mà còn là ở việc xây dựng một hệ sinh thái tăng trưởng chung.
Chúng tôi cũng kêu gọi thêm nhiều doanh nghiệp từ Trung và Đông Âu đến Việt Nam để cảm nhận văn hóa sôi động nơi đây và để khám phá những cơ hội, triển vọng tại thị trường này.
- Ông MARKO MORI (chủ tịch CEEC) 

(Nguồn: Tuoitre)