Mùa sưởi ấm tại Séc đã kết thúc và hiện người dân đang nhận được bảng quyết toán chi phí sưởi của năm vừa qua. Một số người có thể bị sốc bởi các khoản trả thêm lên tới hàng chục nghìn korun, dù lượng tiêu thụ không thay đổi so với các năm trước.

Thanh toán tiền sưởi có những đặc thù riêng và không áp dụng theo quy tắc như đối với điện hay khí đốt. Vậy người tiêu dùng nên làm gì khi có nghi ngờ và có thể liên hệ với ai để giải quyết vấn đề?

Một số hộ gia đình cảm thấy không mấy dễ chịu khi nhận được hóa đơn tiền sưởi cao hơn so với những năm trước, dù mức tiêu thụ không thay đổi. Nguyên nhân chính là do giá thành của các nhà máy nhiệt điện tăng lên. Việc tăng giá này bắt nguồn từ nhiều yếu tố như chi phí nhiên liệu và giấy phép phát thải CO₂ ngày càng cao, chi phí vận hành và bảo trì hệ thống sưởi tăng, cùng với tác động của lạm phát. Ngoài ra, chính phủ cũng góp phần vào việc tăng chi phí khi điều chỉnh thuế giá trị gia tăng (DPH) đối với dịch vụ cung cấp nhiệt – từ tháng 1 năm 2024, thuế này đã tăng từ 10 % lên 12 %.

Tại sao một số người lại phải giải quyết khoản trả thêm cao như vậy?

Việc thanh toán tiền sưởi ấm có những đặc thù riêng và khác biệt so với điện hay khí đốt. Sự khác biệt chính là người nhận dịch vụ không phải là từng hộ gia đình, mà là chủ sở hữu của tòa nhà – thường là hợp tác xã nhà ở hoặc hiệp hội chủ sở hữu căn hộ (SVJ). Chỉ sau đó, chi phí và quyết toán tạm ứng mới được phân bổ đến từng chủ căn hộ.

Giá sưởi cũng không được xác định theo bảng giá tiêu chuẩn như đối với các loại năng lượng khác. Nó do nhà cung cấp đặt ra, dựa trên các điều kiện do Cơ quan điều tiết năng lượng (ERÚ) quy định, trong đó nêu rõ chi phí hợp lý và lợi nhuận hợp lệ.

Cơ quan điều tiết năng lượng cũng lưu ý rằng, bản quyết toán tiền sưởi khác với bảng kê tạm ứng cho điện và khí đốt. Mặc dù các hộ gia đình thanh toán tiền sưởi theo hình thức tạm ứng dựa trên mức tiêu thụ dự kiến, nhưng nếu nhà cung cấp bị tăng chi phí, họ không có nghĩa vụ phải thông báo cho bạn, như trong trường hợp của các loại năng lượng khác. Điều này đã xảy ra nhiều hơn vào năm 2022, khi giá khí đốt, điện và than tăng mạnh.

Cơ quan điều tiết cho biết: "Điều then chốt là cần phải có sự liên lạc với hợp tác xã nhà ở hoặc hiệp hội chủ sở hữu căn hộ (SVJ). Quan trọng là chủ sở hữu tòa nhà ký hợp đồng như thế nào với nhà cung cấp. Sau khi nhận được bảng quyết toán, bạn có quyền được thông báo về tổng chi phí của tòa nhà và cách thức phân chia chi phí đó cho từng căn hộ."

Làm thế nào để khiếu nại?

Cơ quan điều tiết năng lượng (ERÚ) có thể can thiệp trong trường hợp nhà cung cấp vi phạm các quy tắc tính toán để xác định tổng giá. "Tuy nhiên, thẩm quyền của chúng tôi chỉ dừng lại ở chủ sở hữu tòa nhà. Chúng tôi không đặt ra các quy tắc phân bổ chi phí giữa các căn hộ riêng lẻ và cũng không thể xử lý các trường hợp mà bạn có lý do hợp lý nghi ngờ có sai sót. Để đánh giá chuyên môn về việc phân bổ chi phí, bạn có thể liên hệ với một trong những chuyên gia năng lượng (các Trung tâm Tư vấn và Thông tin Năng lượng – EKIS), danh sách của họ có trên trang web của Bộ Công Thương," cơ quan cho biết.

Nếu bạn cảm thấy bảng quyết toán là không hợp lý và số tiền phải trả thêm là quá cao, bạn có thể nộp đơn khiếu nại – luôn bằng văn bản. "Thông tin liên hệ luôn phải được ghi dưới bảng quyết toán. Điều quan trọng là phải cụ thể – việc chỉ ghi rằng bạn khiếu nại vì tiêu thụ cao là chưa đủ," các chuyên gia khuyến nghị.

Thời hạn để nộp đơn khiếu nại thông thường là 30 ngày. Tuy nhiên, nhà cung cấp dịch vụ có thể quy định thời hạn khác. Sau khi nhận được khiếu nại, họ có thêm 30 ngày để xử lý.

Nguyên nhân dẫn đến khoản tiền trả thêm cao có thể rất đa dạng. Thường là do cài đặt sai mức thanh toán tạm ứng (záloha), mức tiêu thụ tăng bất ngờ, điều chỉnh hệ thống sưởi không đúng cách hoặc đọc sai chỉ số công tơ. Sự sai lệch cũng có thể xảy ra do tính toán sai các khoản thanh toán tạm ứng hoặc phân bổ không chính xác.

Theo CNN Prima NEWS