Sinh viên của Trường Đại học Kỹ thuật Praha (ČVUT) danh tiếng đã phải sống nhiều năm trong điều kiện tồi tàn tại khu ký túc xá Strahov đang xuống cấp nghiêm trọng. Các phòng ở trong tình trạng kỹ thuật kém, trang thiết bị lỗi thời và lâu nay toàn khu phải đối mặt với nạn rệp giường. Vị hiệu trưởng mới sắp được bầu vào mùa thu sẽ phải đối mặt với nhiệm vụ tìm kiếm hàng tỷ korun để tái thiết toàn bộ khu ký túc xá.

Ký túc xá Strahov – Biểu tượng xuống cấp giữa lòng Praha

Strahov có 12 khối nhà, ban đầu được xây dựng để phục vụ chỗ ở cho các vận động viên tham gia các kỳ hội thao spartakiáda. Những tòa nhà 60 năm tuổi này nằm tại một trong những vị trí đắc địa nhất ở Praha, nơi từng khiến nhiều nhà đầu tư bất động sản thèm khát. Trong quá khứ, sinh viên Strahov đã có mặt trong nhiều cuộc vận động lịch sử, như năm 1968 hay 1989.

Ngày nay, những năm tháng vinh quang của ký túc xá đã lùi xa. Tình trạng thiếu đầu tư lâu dài đã trở nên rõ rệt. Mặc dù đã có những đợt cải tạo mang tính “mỹ thuật” nhỏ lẻ để cứu vãn tình hình, nhưng rõ ràng không thể thiếu được một nguồn đầu tư hàng tỷ korun để cứu sống khuôn viên này trong tương lai.

Nhiệm vụ đặt lên vai hiệu trưởng mới

Chủ sở hữu khu đất và các tòa nhà là trường ČVUT. Đây là khu ký túc xá lớn nhất và cũng là khu xuống cấp nhất của trường. Nhiều sinh viên phải chịu cảnh nằm trên giường đã sụt 30 năm, sử dụng phòng tắm dùng chung cả tầng, và sống chung với rệp, người vô gia cư, cùng với các vụ mất điện thường xuyên.

“Trạng thái của ký túc xá thật sự tệ hại. Chúng tôi kỳ vọng hiệu trưởng mới sẽ xử lý điều này. Đây là một vấn đề tồn tại từ nhiều đời hiệu trưởng. Ký túc xá bị bỏ bê trong suốt thời gian dài – trong khi đây là tài sản quý giá của trường,” ông Pavel Ripka – Chủ tịch Ủy ban kinh tế của Thượng viện Học thuật của ČVUT nhấn mạnh.

Khu ký túc hiện là nơi tạm trú cho hơn 5.000 sinh viên ngành kỹ thuật từ khắp đất nước. Đó sẽ là một trong những thách thức lớn dành cho hiệu trưởng mới, người sẽ được bầu trong mùa thu tới, sau khi hiệu trưởng đương nhiệm Vojtěch Petráček bị miễn nhiệm vì chi tiêu hàng chục triệu korun cho các dịch vụ pháp lý và tư vấn mập mờ.

Đầu tư lớn hay phá dỡ?

Một số cải tạo nhỏ đã được thực hiện, chẳng hạn như lớp cách nhiệt cho các tòa nhà, và hàng trăm phòng đã được sửa chữa trong 3 năm qua với chi phí hàng chục triệu korun. Tuy nhiên, điều này vẫn là chưa đủ.

Việc cải tạo block số 12 minh chứng rõ nhất cho độ xuống cấp của cơ sở vật chất – khi mở lớp phủ bên ngoài đã phát hiện kết cấu chịu lực bị hư hại nghiêm trọng, vượt qua cả giới hạn luật định và chi phí hợp lý, do đó dự án phải hủy hợp đồng với đơn vị thi công và nghiên cứu các phương án thay thế, có thể là phá dỡ.

Nhức nhối: Rệp, người vô gia cư và phản đối từ sinh viên

Tại Strahov, sinh viên sống trong điều kiện có nhiều rệp, hệ thống điện nước xuống cấp, quản lý thiếu hiệu quả. Khoảng 500 giường chưa được sử dụng do chất lượng phòng ở quá thấp. Việc thiếu người bảo vệ ca đêm, sinh viên không được giặt đồ trong từng khối, không còn được phơi đồ ở hành lang rộng như trước cũng gây bức xúc – họ lên tiếng qua các bản kiến nghị.

Một số sinh viên chỉ biết phòng tăng giá tiền ký túc trước vài ngày. Hiện, trung bình một sinh viên trả khoảng 130 korun/ngày – những phòng tốt hơn phải trả 248 korun/ngày.

Theo người phát ngôn của trường, ít nhất tình trạng rệp trong những năm gần đây đã được cải thiện đáng kể nhờ hợp tác với công ty diệt khuẩn – đơn vị này đã xin được ngoại lệ từ EU để dùng loại thuốc xịt hiệu quả mà thông thường không được phép sử dụng tại châu Âu.

Bài học từ Ostrava – chi phí xây mới

Với mục tiêu xây dựng ký túc xá hiện đại, trường Đại học ở Ostrava đã lên kế hoạch xây hai khối mới với chi phí gần 1 tỷ korun. Trong đó, Bộ Giáo dục tài trợ 575 triệu, thành phố Ostrava và tỉnh Moravskoslezský đóng góp 180 triệu, số còn lại do trường tự chi trả.

Từ đó, ông Ripka nhận định: “Nhiệm vụ lớn nhất của hiệu trưởng mới là tìm ra nguồn tài chính.”

Gánh nặng ngân sách

Rõ ràng nâng cấp ký túc xá sẽ không dễ dàng. Hiện ČVUT vẫn đang đàm phán với nhà nước để không phải hoàn trả khoản đầu tư 1 tỷ korun đã chi cho nghiên cứu lĩnh vực hàng không – một cam kết từ chính phủ Sobotka năm 2016. Cuộc đàm phán đang diễn ra giữa quyền hiệu trưởng hiện tại Zbyněk Škvor với đại diện các bộ: Công Thương, Khoa học – Nghiên cứu – Đổi mới, Giáo dục và Tài chính.

(Theo Novinky)