Giảm xe xăng, dầu, tăng xe điện là chuyện khó khi đụng đến tài sản, thói quen, mưu sinh của người dân. Nhưng khó cũng phải làm, không làm bây giờ sẽ còn chờ bao giờ nữa?

Tuổi Trẻ giới thiệu ý kiến bạn đọc xung quanh chuyện "mở đường" cho xe điện thay thế xe xăng, dầu.

Nhiều tỉnh thành đã đồng loạt triển khai những chính sách mang ý nghĩa "xanh", ưu tiên đặc biệt để "mở đường" cho xe chạy bằng điện.

Cùng với đó, hàng loạt giải pháp bảo vệ môi trường, khuyến khích người dân sử dụng năng lượng "sạch" được cụ thể hóa bằng những động thái thiết thực của chính quyền các địa phương.

Quyết liệt "mở đường" cho xe điện

TP Huế ấn định ngay trong năm nay 100% xe buýt trong diện đầu tư mới hoặc thay thế đều phải sử dụng xe điện, năng lượng xanh, áp dụng cho cả các tuyến hiện có và mới mở. Địa phương này cũng đặt mục tiêu đến năm 2030, 60% taxi hoạt động trên địa bàn sẽ sử dụng xe điện.

TP.HCM cũng đang có đề án chuyển đổi xe xăng sang xe điện cho toàn bộ tài xế công nghệ và giao hàng hai bánh với khoảng 400.000 xe.

TP Hà Nội dự định hỗ trợ người chuyển đổi xe xăng hai bánh sang xe điện, đồng thời cũng lên kế hoạch và mốc thời gian cấm dần xe chạy xăng đi vào bên trong đường vành đai 1 vào năm tới.

Chính phủ cũng đã có chỉ thị về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Các bộ ngành, Mặt trận Tổ quốc, UBND các tỉnh thành sẽ vào cuộc, cụ thể hóa chỉ thị này. Trong đó sẽ có việc quyết giảm khí thải từ các phương tiện giao thông.

Chủ trương sáng suốt xứng đáng được ủng hộ. Không quốc gia nào có thể "sống chung" mãi với xe chạy xăng, dầu. Ngay cả các loại nhiên liệu hóa thạch cũng bắt đầu có giải pháp thay thế dần. Mới đây, Chính phủ đã ấn định cho ngày ra mắt, "trình làng" của xăng sinh học E10, vào đầu năm 2026 trên lãnh thổ Việt Nam.

Sớm ngày nào "dễ thở" ngày ấy

Mỗi sáng mở báo, đài xem bản tin dự báo thời tiết cùng với mức độ ô nhiễm không khí tại các TP lớn, rất dễ nhận thấy những ngày có chất lượng không khí đạt trên mức trung bình khá hiếm. Nhiều hôm tầm nhìn bị hạn chế đến tận buổi trưa, thực ra không phải sương mù mà thủ phạm chính là bầu không khí bị ô nhiễm.

Tác nhân gây ô nhiễm môi trường thì có muôn ngàn yếu tố. Tuy nhiên vẫn phải thừa nhận rằng khí thải động cơ từ các phương tiện giao thông chiếm tỉ lệ đáng kể. Có thể cảm nhận rõ nhất điều này mỗi lúc dòng người xe ùn ứ, đứng chôn chân hoặc nhích từng chút một.

Dừng chờ đèn đỏ thì còn chủ động tắt máy nhưng khi gặp cảnh ùn tắc cục bộ, động cơ vẫn phải hoạt động, những người đi ngoài đường đều thấy ngộp thở.

Vì vậy để chủ trương giảm khí thải sớm đi vào thực tiễn, không thể thiếu vai trò của công tác tuyên truyền, vận động. Bên cạnh báo chí đăng tin, bài, cần thêm sự chung tay của các ban ngành, đoàn thể. Với người thu nhập thấp, không ổn định, việc mua xe mới thật khó. Trong thâm tâm họ ủng hộ, chỉ ngặt nỗi lực bất tòng tâm.

Thế nên việc xây dựng các chính sách hỗ trợ khác như mua trả góp dài hạn, lãi suất thấp sẽ có ý nghĩa "tiếp sức" cho chủ phương tiện. Có thể vận động thành lập quỹ nhân ái cho người dân vay vốn mua xe, đặt dưới sự quản lý của chính quyền cơ sở. Nhiều người rất muốn chia tay với chiếc xe cũ "uống" xăng như nước, xả khói mù mịt (chính họ cũng là nạn nhân), vướng mắc lớn nhất nằm ở nguồn kinh phí.

Người dự tính và có khả năng mua xe điện lại lo chuyện sạc điện và trạm sạc. Trạm sạc cần "phủ sóng" sao cho đủ đáp ứng nhu cầu, khi trong tương lai có hàng triệu xe điện trong một TP.

Trạm sạc cho xe điện phải hội đủ điều kiện an toàn, nghiêm ngặt để tránh xảy ra sự cố. Chế độ thay pin (ắc quy) cho xe cũng sớm tính đến, việc thu hồi pin đã qua sử dụng, xử lý đảm bảo không để ảnh hưởng đến môi trường chắc chắn đã nằm trong kế hoạch.

Phương án hiệu quả nhất vẫn là tích cực chọn các loại phương tiện giao thông công cộng. Ở TP.HCM, nhiều người đã kết hợp thành công giữa nhiều phương thức di chuyển, bằng xe buýt, xe đạp công cộng, tàu buýt đường sông và metro.

Khi ngày càng nhiều người đi xe công cộng, đường phố sẽ thoáng hơn, xe công cộng chạy thuận tiện hơn. Ai cũng chọn xe cá nhân (dù là xe điện) thì cũng khó phát triển phương tiện giao thông xanh công cộng.

Muốn mua xe điện nhưng còn băn khoăn quá!

Hà Nội, TP.HCM... đã bắt tay chuẩn bị, triển khai giải pháp phát triển xe điện để giảm ô nhiễm môi trường. Nhiều người lòng rất muốn mua xe điện nhưng còn băn khoăn quá nhiều thứ.
Bạn tôi ở một khu chung cư cũ ở TP.HCM, hầm chung cư không có chỗ đậu riêng cho xe điện, càng không có trạm sạc. Các tuyến đường và khu công viên gần nhà cũng chưa có trạm sạc.
Nhiều người không mua xe điện vì không tính được việc sẽ sạc điện an toàn ở đâu, bằng cách nào? Chúng tôi mong muốn TP bớt ô nhiễm, cần giảm xe xăng. Muốn vậy nên tập trung đầu tư hạ tầng trạm sạc tích hợp cho nhiều loại xe, bố trí ở nhiều nơi đủ đáp ứng nhu cầu.
Hôm qua tôi bắt một chiếc xe ôm công nghệ đi từ trung tâm TP.HCM về nhà. Trên đường đi, bác tài nói về đề xuất là từ năm 2026 sẽ không ký hợp đồng với các tài xế chạy xe xăng nữa (tất nhiên là những xe đã ký hợp đồng trước đó thì vẫn tiếp tục chạy và chuyển dần sang xe năng lượng sạch). Tài xế chuyển đổi sang xe điện sẽ được hỗ trợ bằng những chính sách cụ thể.
Chuyển qua xe điện giao hàng, chở khách cũng tốt vì tiết kiệm tiền xăng thì thu nhập tài xế cũng theo đó được cải thiện. Dù vậy trước hết Nhà nước phải đầu tư trạm sạc điện xe máy, hướng dẫn sạc an toàn... vì xe phải hoạt động liên tục mỗi ngày.
Thứ hai, chính sách giảm giá, trợ giá, đổi xe cần hỗ trợ trực tiếp vào "túi tiền" của tài xế thì mới hấp dẫn cho đội ngũ tài xế chuyển đổi.
Thứ ba, cho tương lai, các nhà sản xuất xe cũng cân nhắc thiết kế mẫu mã loại xe điện phù hợp tương ứng các hình thức giao hàng, giao thức ăn, giao hàng nặng... để shipper, tài xế sử dụng đi lại linh hoạt, giao nhận phù hợp. Không thể chở hàng với xe được sản xuất để chở người.
TP.HCM: thêm trạm sạc và sẽ có 100% xe buýt năng lượng xanh

Thời gian qua, trên cơ sở chương trình hành động chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải khí carbon, khí metan của Chính phủ và nghị quyết 98, Sở Xây dựng TP.HCM đã xây dựng đề án kiểm soát khí thải xe theo hai giai đoạn.
Cụ thể, giai đoạn 1 xây dựng lộ trình chuyển đổi và chính sách hỗ trợ chuyển đổi xe buýt sang sử dụng điện, năng lượng xanh để áp dụng kể từ năm 2025. Mục tiêu quan trọng nhất giai đoạn này là đến năm 2030, 100% xe buýt của TP.HCM sử dụng điện, năng lượng xanh.
Giai đoạn 2 là xây dựng đề án và tham mưu UBND TP trình HĐND TP ban hành chính sách giảm khí thải các xe còn lại.
Đặc biệt, đề án còn nghiên cứu giải pháp phân vùng, ưu tiên cho xe năng lượng xanh, hạn chế xe sử dụng nhiên liệu hóa thạch tại các khu vực như trung tâm TP.HCM, khu Cần Giờ (cũ), đặc khu Côn Đảo...

Hiện nay, Sở Xây dựng TP.HCM đã hoàn thành chuyên đề giai đoạn 1 đề án và đã báo cáo UBND TP.HCM. Giai đoạn 2, đơn vị tư vấn đang triển khai xây dựng đề án quy mô TP.HCM (sau sáp nhập), dự kiến trình HĐND TP.HCM vào quý 4-2025.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Lê Hoàn - phó giám đốc Trung tâm Quản lý giao thông công cộng - cho biết trước mắt TP.HCM tập trung thực hiện chuyển đổi hệ thống giao thông công cộng, đạt mục tiêu 100% buýt xanh vào năm 2030.
Tính đến nay, trong số 138 tuyến xe buýt đang hoạt động ở TP.HCM có 160 xe buýt điện phục vụ trên 19 tuyến và 528 xe buýt sử dụng khí CNG hoạt động trên 18 tuyến, chiếm hơn 31% tổng số phương tiện sử dụng nhiên liệu sạch, thân thiện với môi trường.
Dự kiến từ 1-8 tới đây, 37 tuyến xe buýt mới đi vào hoạt động (sau đấu thầu) thêm hàng trăm xe buýt điện phục vụ người dân đi lại.
Thời gian tới các đơn vị dự kiến tiếp tục triển khai đấu thầu thêm 19 tuyến xe buýt (khoảng 300 xe) trong quý 3-2025.
Cùng với công tác đấu thầu, trung tâm còn tiếp tục nghiên cứu để đề xuất những chính sách, ưu đãi khuyến khích doanh nghiệp đầu tư xe xanh, mạng lưới trạm sạc điện... để đảm bảo lộ trình xanh hóa xe buýt thì yếu tố quan trọng là đầu tư phát triển trạm sạc điện.
Trung tâm cũng đang phối hợp các bên liên quan nghiên cứu, dự kiến cho thuê 19 bến xe buýt làm trạm sạc với hình thức xã hội hóa.
Các bến xe buýt có thể áp dụng như: bến xe buýt Văn Thánh; bến xe buýt Sài Gòn; bến xe buýt Chợ Lớn; bến xe buýt Đầm Sen; bến xe buýt Khu chế xuất Linh Trung 2; bến xe buýt Tân Phú...

(Nguồn: Tuoitre)