Tình trạng giá nhà leo thang đang khiến Cộng hòa Séc trở thành một trong những quốc gia có khả năng chi trả nhà ở kém nhất trong Liên minh châu Âu. 

Theo dữ liệu mới nhất, để mua một căn hộ với mức giá trung bình ở Séc, một người cần phải chi ra khoản tiền tương đương hơn 13,5 năm thu nhập trung bình – con số cao thứ hai trong toàn EU. Thực trạng này đang khiến ngày càng nhiều người trẻ trì hoãn việc lập gia đình, kéo theo nguy cơ ảnh hưởng tiêu cực đến cấu trúc xã hội và sự phát triển dân số trong tương lai.

Theo Chỉ số Thịnh vượng và Sức khỏe Tài chính, chỉ khoảng một phần ba dân số Séc hiện được sống theo cách họ mong muốn. Tuy nhiên, con số này giảm mạnh khi chỉ xét riêng nhóm người trẻ từ 16 đến 30 tuổi. Ông Tomáš Odstrčil từ tổ chức Europe in Data cho biết: "Chỉ có 8% số người trẻ được khảo sát cho biết đang sống trong nơi ở lý tưởng. Hơn một nửa cho biết họ vẫn chưa có căn hộ hay nhà riêng, và chính vì lý do đó họ vẫn chưa tính đến chuyện lập gia đình."

Vấn đề mấu chốt mà thế hệ trẻ gặp phải là khả năng tài chính hạn chế. "Nếu tính toán, một người trung bình tại Séc sẽ cần tích góp tới 13,6 năm thu nhập chỉ để mua được một căn hộ," ông Odstrčil nói.

Chuyên gia kinh tế David Navrátil nhận định: "Tại Praha, chỉ khoảng 20% hộ gia đình có thu nhập cao nhất mới có thể đủ điều kiện vay thế chấp để mua một căn nhà với giá thị trường." Đây là thực tế đáng buồn tại một thành phố mà nhu cầu nhà ở luôn ở mức cao.

Tình hình cũng không mấy khả quan ở những vùng khác như Olomouc hay Nam Morava, nơi giá bất động sản vẫn ở mức cao so với mức thu nhập chung. "Đối với các hộ gia đình trung bình, muốn sở hữu nhà riêng, họ sẽ phải chuyển về những vùng có giá thấp hơn như Karlovy Vary hay Bắc Morava," Navrátil cho biết.

Vùng có giá nhà hợp lý nhất hiện nay là Ústí nad Labem. Đây là nơi mà ngay cả những hộ gia đình nằm trong nhóm thu nhập thấp nhất 20% cũng có thể tìm mua nhà riêng. Tuy nhiên, với việc chi phí mua nhà ở các khu vực khác tăng cao, tỷ lệ người dân chuyển sang thuê nhà cũng đang gia tăng nhanh chóng – hiện chiếm gần 25% tổng số hộ gia đình.

Nhà phân tích kinh tế vĩ mô Michal Skořepa cho biết tỷ lệ sở hữu nhà đang có xu hướng giảm dần trong những năm gần đây, trong khi tỷ lệ nhà cho thuê lại gia tăng. Nguyên nhân chủ yếu, theo ông, là do nguồn cung nhà mới không đáp ứng đủ nhu cầu.

Hiện mỗi năm tại Cộng hòa Séc chỉ có khoảng 30.000 căn hộ mới được hoàn thiện, trong khi con số cần thiết để tái tạo quỹ nhà ở đã lỗi thời là khoảng 50.000 căn, đó là chưa kể đến áp lực dân số khi dân số trong nước đã tăng từ 10 triệu lên gần 11 triệu người trong vài năm qua.

Ngoài ra, một yếu tố gây áp lực không nhỏ lên thị trường làn sóng đầu cơ và sở hữu nhà nhiều căn đang gia tăng. Theo ông Skořepa, hiện chưa có dữ liệu chính xác về số lượng căn hộ đang bỏ trống tại Séc, nhưng riêng tại Praha, ước tính khoảng 1/5 số căn hộ hiện không có người ở. Nhiều người từng làm ăn phát đạt vào những năm 1990 nay đã nghỉ hưu, sử dụng tiền tiết kiệm để đầu tư vào bất động sản như một phương tiện bảo vệ tài sản, mua thêm nhà cho con cháu – hoặc đơn thuần là đầu tư.

Trước tình trạng hiện tại, ngày càng có nhiều tiếng nói từ giới trẻ, chuyên gia và chính trị gia trẻ lên tiếng cho rằng vấn đề nhà ở cần đặt lên hàng đầu trong chính sách phát triển quốc gia. Nếu không có giải pháp đột phá để cải thiện khả năng tiếp cận nhà ở cho thế hệ trẻ, thì áp lực xã hội và dân số sẽ là hệ quả không thể tránh khỏi trong những thập kỷ sắp tới.

Theo TN Nova