Người nước ngoài tại Cộng hòa Séc nếu vi phạm 3 lỗi hành chính trong vòng một năm sẽ bị tước quyền cư trú. Biện pháp này là một phần của sửa đổi Luật tị nạn, đã được Hạ viện và Thượng viện thông qua và dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. 

Đề xuất siết chặt do nghị sĩ Robert Králíček cùng các đồng nghiệp thuộc phong trào ANO đưa ra, nhận được sự ủng hộ từ cả các nghị sĩ trong liên minh cầm quyền. Tuy nhiên, quy định này sẽ không áp dụng cho tất cả người nước ngoài – người tị nạn từ Ukraine, người có cư trú vĩnh viễn và công dân EU sẽ không bị ảnh hưởng.

“Đề xuất này cho phép xử lý có mục tiêu đối với những người nước ngoài thật sự gây rắc rối,” Králíček và các đồng nghiệp viết trong báo cáo đề xuất luật, kèm theo ví dụ từ các khu công nghiệp ở vùng Plzeňhay Trung Séc hoặc các thành phố lớn – nơi có mật độ người nước ngoài cao. Ngoài những người nhập cư tuân thủ pháp luật, cũng có không ít người tái phạm.

“Những người này thường xuyên thực hiện hành vi vi phạm trong lĩnh vực trật tự công cộng, đời sống dân sự và tài sản – điển hình là trộm cắp lặp lại tại cửa hàng, gây thương tích, bạo lực, sử dụng pháo hoa tại các trận đấu thể thao… mà những hành vi này hiện chưa đủ để ảnh hưởng đến quyền cư trú của họ,” các nghị sĩ nêu trong lời giải thích cho sự thay đổi.

Theo dự luật, người nước ngoài vi phạm ba lần trong vòng 12 tháng sẽ mất quyền cư trú. Ba vi phạm như vậy cũng sẽ là lý do để từ chối cấp thị thực dài hạn.

Đa số nghị sĩ từ phong trào STAN – do Bộ trưởng Nội vụ Vít Rakušan đứng đầu – cũng bỏ phiếu ủng hộ cho đề xuất sửa đổi này.

Phát ngôn viên Bộ Nội vụ, ông Ondřej Krátoška, cho biết bộ theo dõi sát tình hình ở các khu vực có số lượng lớn người nước ngoài, đặc biệt là tại các khu công nghiệp. “Chẳng hạn, thành phố Plzeň và các khu vực lân cận trong vùng Plzeň đã nhiều lần cảnh báo về vấn đề này trong năm qua.”

Quy định “ba lần là đủ” sẽ chỉ áp dụng cho một số nhóm người nước ngoài nhất định. “Thay đổi sẽ ảnh hưởng đến những người có thị thực dài hạn hoặc giấy phép cư trú dài hạn,” Krátoška nói.

Ngược lại, thay đổi này không áp dụng cho công dân EU – vì luật chung của EU không cho phép điều đó – cũng như không áp dụng cho người có cư trú vĩnh viễn tại Séc, do mối liên hệ lâu dài hơn và việc hủy cư trú sẽ bị xem là thiếu hợp lý.

Luật cũng không áp dụng cho người tị nạn Ukraine đang giữ bảo hộ tạm thời. “Bảo hộ tạm thời là một công cụ nằm trong pháp luật của Liên minh châu Âu, và không có điều khoản nào cho phép việc hủy quyền cư trú theo cách này,” người phát ngôn nói thêm.

Một điểm cần lưu ý là nếu người tị nạn Ukraine chuyển sang loại hình cư trú đặc biệt – tức cư trú dài hạn dành cho người có khả năng tự lập về tài chính và có kế hoạch ở lại Séc trong 5 năm với mục tiêu xin vĩnh trú – thì quy định "ba lần là đủ" sẽ được áp dụng đối với họ.

Theo Bộ Nội vụ, việc siết chặt quy định có thể tạo ra tác dụng răn đe. “Người nước ngoài sẽ ý thức được rằng ngay cả những hành vi vi phạm nhỏ cũng có thể dẫn đến mất quyền ở lại Séc,” ông Krátoška cho biết.

Về mặt hành chính, quy định này cũng sẽ tạo động lực cho các cơ quan địa phương hoàn tất các thủ tục xử phạt vi phạm hành chính – điều vốn nhiều nơi hiện đang xem nhẹ, đặc biệt với nhóm người nghèo hoặc sống lang thang, những người thường không đóng tiền phạt.

Cũng như vậy, các cơ quan chức năng sẽ có cái nhìn rõ hơn về mức độ nghiêm trọng của tình trạng vi phạm trong cộng đồng người nước ngoài.

Phong trào SPD, một đảng phái chính trị theo quan điểm nghi ngờ nhập cư, từng tuyên bố rằng tội phạm do người Ukraine gây ra ở Séc đang gia tăng mạnh. Tuy nhiên, theo số liệu thống kê tội phạm, người Ukraine thực chất gây ra ít tội phạm hơn so với tỷ lệ dân số của họ tại Séc.

(Theo Novinky)