Thủ tướng Pháp Francois Bayrou bị Quốc hội phế truất trong cuộc bỏ phiếu tín nhiệm do chính ông khởi xướng, buộc Tổng thống Macron phải gấp rút tìm kiếm thủ tướng thứ bảy dưới thời ông.

Thủ tướng bị Quốc hội phế truất

Ông Francois Bayrou là thủ tướng thứ sáu dưới thời của Tổng thống Emmanuel Macron từ năm 2017, nhưng là người thứ năm chỉ tính từ năm 2022.

Thủ tướng Bayrou đã gây bất ngờ khi kêu gọi bỏ phiếu tín nhiệm để chấm dứt tình trạng bế tắc kéo dài về kế hoạch ngân sách "thắt lưng buộc bụng" của ông, trong đó dự kiến tiết kiệm gần 44 tỉ euro để giảm bớt gánh nặng nợ công của Pháp.

Kết quả là ông đã trở thành thủ tướng đầu tiên trong lịch sử nước Pháp hiện đại bị phế truất trong một cuộc bỏ phiếu tín nhiệm thay vì bỏ phiếu bất tín nhiệm, chỉ sau 9 tháng tại nhiệm.
Trong cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội, 364 nghị sĩ đã bỏ phiếu bất tín nhiệm chính phủ, trong khi chỉ có 194 ủng hộ.

"Theo Điều 50 của Hiến pháp, thủ tướng phải nộp đơn từ chức", Chủ tịch Quốc hội Yael Braun-Pivet phát biểu.

Tổng thống Macron - người đang đối mặt với lời kêu gọi từ phe đối lập đòi giải tán quốc hội và từ chức - sẽ phải đi tìm kiếm vị thủ tướng thứ bảy dưới thời của ông. Văn phòng ông cho biết sẽ bổ nhiệm tân thủ tướng trong vài ngày tới.

Theo Hãng tin Reuters, nhiệm vụ cấp bách nhất của chính phủ tiếp theo là việc thông qua ngân sách, tương tự như điều mà ông Bayrou phải đối mặt khi nhậm chức cách đây 9 tháng.

"Các vị có thể lật đổ chính phủ, nhưng không thể xóa bỏ thực tế", ông Bayrou nói trước khi thất bại trong cuộc bỏ phiếu tín nhiệm, đồng thời cảnh báo chi tiêu vẫn sẽ tăng và gánh nợ khổng lồ sẽ ngày càng nặng nề, tốn kém.

Gánh nặng với ông Macron

Lãnh đạo cực hữu Marine Le Pen tuyên bố đây là "khoảnh khắc đánh dấu sự kết thúc của một chính phủ ma", đồng thời kêu gọi bầu cử sớm. Trong khi đó, lãnh đạo cực tả Jean-Luc Mélenchon cảnh báo ông "Macron giờ ở tuyến đầu đối diện với nhân dân và cũng phải ra đi".

Khủng hoảng chính trị và tài chính kéo dài có thể làm suy yếu ảnh hưởng của Tổng thống Macron ở châu Âu, trong bối cảnh Mỹ đang gây áp lực thương mại, an ninh và chiến sự vẫn đang tiếp diễn tại Ukraine.

Ông Macron có thể bổ nhiệm một chính khách từ phe trung dung thiểu số cầm quyền hoặc từ hàng ngũ bảo thủ, nhưng việc này sẽ tiếp tục tạo ra một liên minh không ổn định.

Ông cũng có thể chuyển sang cánh tả và đề cử một người theo chủ nghĩa xã hội ôn hòa, hoặc chọn một nhà kỹ trị. Dù vậy, không kịch bản nào đảm bảo được thế đa số cho chính phủ tiếp theo tại Quốc hội.

Ông Macron có thể buộc phải tính đến bầu cử sớm, dù đến nay ông vẫn phản đối lời kêu gọi giải tán quốc hội từ phe đối lập.

Theo Hãng tin AFP, Đảng Xã hội (PS) bày tỏ sẵn sàng lãnh đạo chính phủ mới, tuy nhiên chưa rõ chính quyền của lãnh đạo PS Olivier Faure có thể trụ vững hay không. Một số bộ trưởng cánh hữu như Bộ trưởng Tư pháp Gerald Darmanin được ông Macron tin cậy, nhưng có nguy cơ bị cánh tả bỏ phiếu bãi nhiệm.

Kết quả thăm dò của Odoxa-Backbone cho tờ Le Figaro cho thấy 64% người dân Pháp muốn ông Macron từ chức thay vì bổ nhiệm thủ tướng mới. Theo hiến pháp, một tổng thống không thể phục vụ quá 2 nhiệm kỳ liên tiếp, do đó ông Macron không thể tranh cử nhiệm kỳ ba vào năm 2027.

Nguồn: Tuoitre