Quỹ cho vay hơn 168 tỉ là sự thay đổi bước ngoặt của châu Âu giữa bối cảnh căng thẳng chiến sự ở Ukraine và sức ép tăng chi tiêu quốc phòng từ Mỹ.

Ngày 19-5, Hãng tin Reuters dẫn lời các nhà ngoại giao Liên minh châu Âu (EU) nói rằng các nước EU đã nhất trí đề xuất lập quỹ nhằm thúc đẩy quốc phòng của khu vực.

Kế hoạch trị giá 150 tỉ euro (khoảng 168 tỉ USD), được Ủy ban châu Âu đề xuất từ tháng 3-2025. Sau nhiều tháng tranh cãi về cách thức chi tiêu số tiền này, các nước đã đạt được đồng thuận vào ngày 19-5, và dự kiến công bố chính thức vào ngày 21-5.

Nguồn quỹ này được đề xuất nhằm đẩy nhanh quá trình tái vũ trang của khu vực. Nó cho phép các nước vay tiền của EU để chi cho các hệ thống và nền tảng vũ khí thông qua mua sắm chung.

Theo đó quỹ sẽ chi thông qua hình thức vay chung và cấp các khoản vay cho các thành viên EU và một số quốc gia khác như Ukraine để tăng cường quốc phòng và thúc đẩy ngành công nghiệp vũ khí của châu Âu.
Kế hoạch này đánh dấu sự thay đổi mang tính bước ngoặt đối với Brussels, được thúc đẩy bởi chiến sự Nga - Ukraine và yêu cầu của Tổng thống Mỹ Donald Trump đòi châu Âu phải chi nhiều hơn cho an ninh của chính mình.

Kể từ khi nhậm chức, ông Trump đã chuyển hướng chính sách của Mỹ về chiến sự ở Ukraine, và chỉ trích của mình về chi tiêu quốc phòng không bình đẳng giữa các nước trong khối liên minh quân sự Bắc Đại Tây Dương (NATO).

Hồi tháng 3-2025, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đã nhấn mạnh khu vực này đang ở trong kỷ nguyên tái vũ trang và "sẵn sàng tăng mạnh chi tiêu quốc phòng".

Bà Ursula von der Leyen cho biết EU có kế hoạch tăng cường quốc phòng và quân sự của châu Âu bằng cách kích hoạt một cơ chế huy động 800 tỉ euro (khoảng 843 tỉ USD) từ các quỹ đặc biệt.

"Châu Âu phải đối mặt với một mối nguy hiểm rõ ràng và hiện hữu, do đó châu Âu phải có khả năng tự bảo vệ mình để tự vệ", bà Ursula von der Leyen khẳng định.

Phần Lan lấy tài sản đóng băng từ Nga để chi cho Ukraine
Ngày 19-5, Bộ Quốc phòng Phần Lan tuyên bố nước này sẽ sử dụng số tiền thu được từ các tài sản bị đóng băng của Nga để cung cấp đạn dược cho Ukraine.

"Phần Lan đã được chọn là một trong những quốc gia thực hiện các biện pháp của Liên minh châu Âu để cung cấp cho Ukraine vật tư quốc phòng bằng cách sử dụng số tiền thu được từ các tài sản bị đóng băng của Nga", Hãng tin Reuters dẫn lời bộ này tuyên bố. Số đạn dược trị giá hơn 100 triệu USD sẽ được mua từ các nhà cung cấp Phần Lan.

(Theo Tuoitre)