Châu Âu nhấn mạnh bảo vệ lợi ích của Ukraine, trong đó việc trao đổi lãnh thổ với Nga phải có qua có lại và cùng với các đảm bảo an ninh chắc chắn.

Ngày 9-8 (giờ châu Âu), các lãnh đạo Anh, Pháp, Ý, Đức, Ba Lan, Phần Lan đã ra tuyên bố chung trước thềm cuộc gặp giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Nga Vladimir Putin vào tuần sau.

Theo đó, các nước hoan nghênh cuộc họp thượng đỉnh Nga - Mỹ để thảo luận việc chấm dứt chiến tranh ở Ukraine. Tuy nhiên châu Âu khẳng định chỉ có "một cách tiếp cận kết hợp ngoại giao tích cực, hỗ trợ Ukraine và gây sức ép" lên Nga mới có thể chấm dứt xung đột.

"Chúng tôi chia sẻ niềm tin rằng một giải pháp ngoại giao phải bảo vệ các lợi ích an ninh quan trọng của Ukraine và châu Âu. Chúng tôi đồng ý rằng những lợi ích quan trọng này bao gồm nhu cầu về các đảm bảo an ninh mạnh mẽ và đáng tin cậy, cho phép Ukraine bảo vệ hiệu quả chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của mình", tuyên bố viết và nhấn mạnh "con đường dẫn đến hòa bình ở Ukraine không thể được quyết định nếu không có Ukraine".

Ông Trump dự định gặp ông Putin tại Alaska vào ngày 15-8. Nhà lãnh đạo Mỹ nói rằng các bên đã gần đạt được một thỏa thuận có thể giải quyết cuộc xung đột kéo dài ba năm rưỡi, trong đó sẽ bao gồm "một số trao đổi lãnh thổ" giữa Kiev và Matxcơva. Tuy nhiên Ukraine đã kiên quyết phản đối việc nhượng lãnh thổ cho Nga.

Hãng tin Reuters dẫn lời một quan chức xác nhận châu Âu đã đưa ra một đề xuất khác tại cuộc họp giữa Phó tổng thống Mỹ JD Vance với Thủ tướng Anh Keir Starmer, các đại diện Ukraine và châu Âu, ở Chevening ngày 9-8.  

Tờ Wall Street Journal tiết lộ đề xuất của châu Âu bao gồm yêu cầu ngừng bắn phải được thực hiện trước khi thực hiện bất kỳ bước đi nào khác và bất kỳ sự trao đổi lãnh thổ nào cũng phải có đi có lại, với các đảm bảo an ninh chắc chắn.

"Không thể bắt đầu một tiến trình bằng cách nhượng lại lãnh thổ giữa lúc giao tranh đang diễn ra", một nhà đàm phán châu Âu nói.

Chưa rõ các bên đã thống nhất điều gì tại cuộc họp ở Chevening. Trong khi đó, Nhà Trắng chưa phản hồi ngay lập tức khi được hỏi về các đề xuất của châu Âu.

Trong các tuyên bố riêng lẻ của ông Zelensky, Thủ tướng Anh Keir Starmer và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron, các lãnh đạo cũng kêu gọi một "hòa bình công bằng và lâu dài" cho Ukraine và nhấn mạnh "tương lai của Ukraine không thể được quyết định nếu không có người dân Ukraine".

Ngày 9-8, Đài NBC dẫn lời quan chức Mỹ cấp cao và một số nguồn tin thân cận các cuộc thảo luận nội bộ cho biết Nhà Trắng đang cân nhắc việc mời ông Zelensky đến Alaska.

Nguồn: Tuoitre