Phải làm gì khi mất điện, cúp nước hoặc khi bạn đối mặt với thiên tai hay một cuộc khủng hoảng nào đó? Làm thế nào để sống sót trong ba ngày đầu tiên mà không có sự hỗ trợ từ nhà nước? Những câu hỏi này được trả lời trong cẩm nang mới được ông Vít Rakušan – Bộ trưởng Nội vụ kiêm Chủ tịch đảng STAN – cùng Tổng tư lệnh Lực lượng Cứu hỏa CH Séc Vladimír Vlček giới thiệu trong cuộc họp báo. Cuốn cẩm nang dạng sổ tay sẽ được gửi đến mọi hộ gia đình vào mùa thu năm nay, với chi phí in ấn và phân phối lên tới hơn 30 triệu korun.

Bộ Nội vụ Cộng hòa Séc đã giới thiệu dự án “72 giờ” cùng với một cẩm nang thực tiễn nhằm hỗ trợ người dân chuẩn bị cho các tình huống khủng hoảng. Mục tiêu là để người dân có thể tự xoay sở trong những ngày đầu, từ đó giúp các lực lượng cứu hộ tích hợp có thêm không gian để tập trung xử lý các tình huống đe dọa đến tính mạng. Cẩm nang hiện đã có sẵn trên trang web www.72h.gov.cz bằng các ngôn ngữ: tiếng Séc, tiếng Anh, tiếng Ukraina và ngôn ngữ ký hiệu Séc. Bắt đầu từ mùa thu, phiên bản in sẽ được phân phát tới tất cả các hộ gia đình qua Bưu điện Séc.  

“Ba ngày đầu tiên thường là giai đoạn khó khăn nhất. Chính 72 giờ đầu là khoảng thời gian chúng ta thường gặp tình trạng mất nhiệt, điện, internet hay tín hiệu điện thoại – trước khi mọi thứ được khắc phục một cách chuyên nghiệp. Vì thế, điều cực kỳ quan trọng là người dân cần chuẩn bị sẵn sàng cho thời điểm đó, ví dụ như dự trữ lương thực hoặc nước uống tại nhà,” Bộ trưởng Nội vụ Vít Rakušan (đảng STAN) phát biểu và nhắc lại các vụ mất điện và lũ lụt trong năm 2024.

Ông cũng nhấn mạnh rằng vai trò của nhà nước, đại diện bởi Hệ thống Cứu hộ Tích hợp, không hề bị giảm nhẹ – nhưng cần được ưu tiên dành cho các tình huống nguy cấp liên quan đến tính mạng. “Người dân tin rằng có những lực lượng sẵn sàng trợ giúp họ, nhưng đồng thời họ cũng muốn biết bản thân cần phải làm gì trong các tình huống đó – đó chính là mục tiêu chính của dự án 72 giờ,” ông nói thêm.

Tổng Tư lệnh Lực lượng Cứu hỏa và Cứu hộ Cộng hòa Séc, ông Vladimír Vlček, chia sẻ: “Thực tế ngoài hiện trường hằng ngày cho thấy sự chuẩn bị trước mang lại sự khác biệt lớn. Những hộ gia đình có ít nhất một số vật dụng dự trữ cơ bản và biết mình nên làm gì, sẽ đương đầu với khủng hoảng một cách bền vững hơn và ít chịu rủi ro hơn.” Ông khẳng định rằng cẩm nang bao gồm những hướng dẫn đã được thực tế chứng minh là hiệu quả nhất.  

Mục tiêu của dự án là cung cấp cho người dân các lời khuyên rõ ràng, được nhà nước xác nhận và điều chỉnh sao cho phù hợp với điều kiện hiện tại ở Séc.

Trả lời câu hỏi của TamdaMedia về việc cuốn cẩm nang "72 hodin" có được dịch ra tiếng Việt để người Việt dễ tiếp cận không? Vì cộng đồng ng Việt cũng chiếm số lượng lớn và là dân tộc thiểu số thứ 14 tại Séc và cuốn cẩm nang "72 hodin" nhấn mạnh sự chuẩn bị chủ động của cá nhân và hộ gia đình. Bộ có kế hoạch phối hợp với các tổ chức cộng đồng (ví dụ như Liên Hiệp Hội người Việt Nam tại Séc hay TamdaMedia) để phổ biến tài liệu và tổ chức hội thảo hướng dẫn cụ thể cho người nước ngoài không? Bộ trưởng Vít Rakušan cho biết: “Đương nhiên rồi, như tôi cũng đã nêu qua. Hiện nay thì tài liệu 72h này đã được dịch ra tiếng Anh và tiếng Ukraina, và đương nhiên chúng tôi cũng sẽ rất muốn hợp tác với các tổ chức cộng đồng có sự quan tâm đến việc mở rộng hiểu biết của người dân đến chiến dịch tài liệu 72h này. Tôi sẽ bàn luận thêm với các Đại sứ mà tôi thường xuyên gặp mặt và phiên dịch sang các ngôn ngữ khác sẽ là bước tiếp theo được thực hiện”.

Cẩm nang "72 hodin" – lấy cảm hứng từ Phần Lan  

Cẩm nang “72 giờ” là kết quả hợp tác giữa các đơn vị trong hệ thống cứu hộ tích hợp, các bộ ngành, tổ chức chính phủ, chính quyền địa phương, đại học, viện nghiên cứu, tổ chức nhân đạo và phi chính phủ, chuyên gia an ninh và khu vực tư nhân. Các tác giả lấy cảm hứng từ mô hình thành công của Phần Lan và đã tham khảo ý kiến từ các đối tác Phần Lan trong quá trình xây dựng nội dung tài liệu.

Tài liệu mới này kế thừa các tài liệu cũ của Bộ Nội vụ và lực lượng cứu hỏa, vốn đã trở nên lỗi thời hoặc bị phân tán trên nhiều trang web khác nhau, gây khó khăn trong việc tìm kiếm. Việc chuẩn bị cẩm nang này bắt đầu sau khi Chính phủ đánh giá kinh nghiệm của đợt lũ lụt năm 2024, nhận thấy tầm quan trọng của việc cung cấp sớm thông tin cơ bản và đáng tin cậy về các quy trình xử lý khủng hoảng.

Tổng chi phí triển khai dự án tính đến nay là 5,8 triệu korun. Trong đó, khoảng 190.000 korun được dùng để sản xuất cẩm nang và các tài liệu kèm theo – bao gồm phiên bản cho người dùng sử dụng ngôn ngữ ký hiệu và các thông điệp truyền thông. Phần còn lại được dành cho việc mua không gian truyền thông như quảng cáo. Bộ cũng đã chuẩn bị một loạt video thông tin đi kèm để tăng cường hiệu quả truyền thông.

(BBT TamdaMedia/CT24)