Từ năm tới, các học sinh phải thi tốt nghiệp maturita có thể sẽ đối mặt với một số thay đổi lớn. Thay vì phần thi tại trường, học sinh có thể viết và bảo vệ một khóa luận tốt nghiệp. Hình thức mới này đã được thử nghiệm tại 14 trường trong khuôn khổ chương trình thí điểm. Nếu dự luật được các nghị sĩ thông qua, tất cả các trường sẽ có thể cung cấp hình thức thi thay thế này.

Thay vì học thuộc lòng và bốc thăm câu hỏi, theo dự luật mới, học sinh có thể tự chọn đề tài và thực hiện một khóa luận tốt nghiệp toàn diện, sau đó bảo vệ khóa luận đó. Năm nay, 78 học sinh đã hoàn thành kỳ thi tốt nghiệp theo hình thức mới này. 

Ngoài phần thi vấn đáp môn tiếng Séc và các bài thi trắc nghiệm quốc gia, học sinh sẽ không phải thi các môn còn lại. Hình thức thi tốt nghiệp thay thế này không tập trung vào việc ghi nhớ kiến thức mà chú trọng vào khả năng áp dụng thực tế. Tuy nhiên, ngay cả trong thời đại công nghệ, không thể thiếu kiến thức nền tảng.

Theo chuyên gia phân tích Nikola Šrámková từ Trung tâm thông tin giáo dục EDUin nhận định, việc thi theo hình thức mới sẽ cho phép thí sinh kết hợp giữa kiến thức lý thuyết học được ở trường với kinh nghiệm thực tiễn – ví dụ như trong môi trường doanh nghiệp thực tế, qua các kỳ thực tập hay nghiên cứu trong phòng thí nghiệm. Trí tuệ nhân tạo có thể hỗ trợ họ trong quá trình này, nhưng bà không nghĩ rằng nó có thể hoàn toàn thay thế con người.

Tuy nhiên, tại các trường chuyên gymnázium, bài luận tốt nghiệp có thể sẽ không thay thế được kỳ thi tốt nghiệp truyền thống. Việc tổ chức kỳ thi thay thế này cũng đặt ra nhiều thách thức về nhân lực và thời gian cho các trường. 

Việc liệu hình thức thi tốt nghiệp mới có được mở rộng ra các trường trung học khác hay không sẽ được quyết định trong tuần này, khi các nghị sĩ sẽ bỏ phiếu về dự thảo sửa đổi Luật Giáo dục.

Bộ trưởng Giáo dục Mikuláš Bek (đảng STAN) cho biết, các nghị sĩ cần bỏ phiếu trong một khung thời gian hợp lý, vì bản sửa đổi này vô cùng quan trọng, bao gồm nhiều nội dung cần thiết mà các trường học nên bắt đầu áp dụng từ ngày 1 tháng 1 năm sau.

Theo ông Jiří Zajíček, Chủ tịch Hội đồng Quốc gia của Liên minh các hiệp hội giáo dục, hình thức thi tốt nghiệp mới này có thể phù hợp với các trường trung học nghề. Vì điều quan trọng là khóa luận tổng hợp phải được thực hiện trong môi trường làm việc thực tế – tức là với một đối tác đang cung cấp cho trường phần đào tạo chuyên môn và thực hành. Khó có thể hình dung hình thức này áp dụng cho các trường gymnázium, vì các trường này không có đào tạo thực hành.

Ông Zajíček không lo ngại việc lạm dụng trí tuệ nhân tạo. “Nếu học sinh công khai sử dụng AI một cách hợp pháp và ghi rõ nó như một nguồn tham khảo, thì tại sao lại không? Thế giới đang thay đổi và chúng ta phải học cách thích nghi,” ông đánh giá.

Nguồn: TN Nova