Nhờ hình thức bầu cử qua thư, nhiều người Séc sống ở nước ngoài sẽ có cơ hội tham gia bầu cử Hạ viện sắp tới. Tuy nhiên, hình thức mới này cũng có thể khiến kết quả kiểm phiếu trở nên hồi hộp hơn nhiều, bởi phiếu bầu từ kiều bào sẽ được kiểm đếm sau cùng. 

Điều này có thể làm thay đổi toàn bộ cục diện với những kết quả sít sao – dù là ở nhóm dẫn đầu, hay nhóm đang chật vật vượt qua ngưỡng 5% để lọt vào Hạ viện.

Hiện chưa thể dự đoán có bao nhiêu người Séc sinh sống tại nước ngoài sẽ tham gia bầu cử bằng thư. Trong cuộc bầu cử Quốc hội năm 2021, chỉ có khoảng 19.000 cử tri được ghi danh bỏ phiếu tại nước ngoài, và chỉ khoảng 13.000 người trong số đó thực sự đi bầu. Theo Bộ Ngoại giao Séc, hiện có khoảng 600.000 công dân Séc đang sinh sống ở nước ngoài.

Và điều chắc chắn là phiếu bầu từ nước ngoài sẽ được kiểm đếm muộn hơn phiếu trong nước. “Vì lý do thực tế, phiếu bầu từ nước ngoài sẽ được đếm sau. Trong trường hợp kết quả sít sao, các đảng có thể dịch chuyển lên hoặc xuống vài phần mười phần trăm – nghe có vẻ ít, nhưng nó có thể mang tính quyết định,” ông Martin Buchtík, giám đốc Viện phân tích STEM, phát biểu với CNN Prima NEWS.

“Chúng ta chưa biết con số chính xác là bao nhiêu. Ví dụ nếu có 60.000 phiếu từ nước ngoài, thì đó là khoảng 1% tổng phiếu và hoàn toàn có thể gây ra những thay đổi nhỏ nhưng quan trọng trong kết quả,” ông bổ sung.

Kết quả sít sao là khi các đảng có tỷ lệ ủng hộ khá sát nhau, hoặc khi một đảng nào đó chỉ mới tiệm cận mốc 5% – mức tối thiểu để được vào Hạ viện.

Việc thông qua luật cho phép bầu cử qua thư đã gây nhiều tranh cãi

Chính phủ của Thủ tướng Petr Fiala (ODS) là bên thúc đẩy thông qua hình thức bầu cử qua thư. Trong cuộc bầu cử trước đó, các đảng thuộc liên minh cầm quyền hiện nay nhận được nhiều phiếu nhất từ cử tri nước ngoài. Tuy nhiên, phe đối lập tại Quốc hội đã phản đối mạnh mẽ hình thức này, gây ra một cuộc đấu tranh chính trị kéo dài trước khi luật được thông qua.

Lý do chính khiến phe đối lập phản đối là lo ngại ảnh hưởng đến tính bảo mật của lá phiếu. Theo họ, bỏ phiếu qua thư không đảm bảo được tính bí mật và vì vậy là vi hiến. Tuy nhiên, đến cuối cùng, đảng đối lập lớn nhất – ANO – đã không đệ đơn lên Tòa án Hiến pháp để bác luật.

Trong cuộc bầu cử Quốc hội năm 2021, các cử tri Séc sống ở nước ngoài chủ yếu ủng hộ liên minh PirSTAN (Piráti + STAN) với 50% số phiếu, liên minh Spolu đứng thứ hai với 34%. Đảng ANO chỉ giành được 5%, các đảng khác không vượt quá 3%. Đáng lưu ý là trước đây, kiều bào Séc chỉ có thể bầu cử trực tiếp tại các đại sứ quán và lãnh sự quán trong các kỳ bầu cử Quốc hội hoặc Tổng thống.

Theo kết quả khảo sát mới nhất của STEM dành cho CNN Prima NEWS, đảng ANO đang dẫn đầu với 33% phiếu ủng hộ (tương đương 79 ghế). Đứng thứ hai là liên minh Spolu với gần 20%, SPD bất ngờ vượt lên vị trí thứ ba với khoảng 11%. Ngoài liên minh STAN ở vị trí thứ tư, Hạ viện có thể còn chào đón thêm đảng Cướp biển (Piráti), phong trào Stačilo! và Motoristé sobě (Những người yêu xe cộ).

(Theo CNN Prima news)